چرا دستگاهها و نهادهای «بیخاصیت» فربهتر شدند؟
روزنو :روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: نگاهی به بودجه سال ۱۴۰۵ کل کشور نشان میدهد نهتنها بودجه دستگاههای بیخاصیت حذف نشده بلکه افزایش هم یافته است.
با وجود تکرار مکرر این گزاره از سوی رئیسجمهور که «بودجه دستگاههای بیخاصیت باید قطع شود»، بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ نشان میدهد این وعده بار دیگر رنگ واقعیت به خود نگرفته است. روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله امروز خود، با نگاهی انتقادی به بودجه سال آینده، تأکید کرده که نهتنها بودجه این دستگاهها حذف نشده، بلکه در مواردی افزایش هم یافته است.
این روزنامه مینویسد: «این مطلب از رئیس جمهور پزشکیان بسیار شنیده شده است که بودجه دستگاههای بیخاصیت باید قطع شود. سخن بسیار درستی است ولی افسوس که پشتوانه عملی ندارد.»
به باور نویسنده سرمقاله، مسأله بودجه دستگاههای کماثر مستقیماً با زندگی روزمره مردم گره خورده و نمیتوان از کنار آن عبور کرد. جمهوری اسلامی در ادامه، دو پرسش اساسی را مطرح میکند؛ نخست اینکه چرا رئیسجمهور نتوانسته وعده حذف این بودجهها را عملی کند و دوم اینکه آیا اساساً قطع این بودجهها به نفع خود این دستگاهها و جامعه است یا نه.
در پاسخ به پرسش اول، این روزنامه به صراحت از فشارهای سنگین بر دولت سخن میگوید و مینویسد: «واقعیترین جواب اینست که فشارهای زیادی برای جلوگیری از حذف به دولت وارد میشود که مقابله با آنها از توان آقای پزشکیان خارج است.»
جمهوری اسلامی همچنین نقش مجلس را در بازگرداندن یا حتی افزایش این ردیفها تعیینکننده میداند و تأکید میکند حتی اگر دولت بخواهد در برابر این فشارها مقاومت کند، ابزارهای پارلمان مانع از تحقق این هدف میشود. به همین دلیل، افزایش بودجه این دستگاهها نیز نه از سر انتخاب، بلکه نتیجه همان فشارها ارزیابی شده است.
اما بخش مهمتر سرمقاله، به بررسی کارآمدی این دستگاهها اختصاص دارد. نویسنده با استناد به تجربه چند دهه گذشته، نتیجه میگیرد که بودجههای دولتی نهتنها به تقویت کارکردهای دینی و فرهنگی منجر نشده، بلکه باعث تورم ساختار اداری آنها شده است. در بخشی از متن آمده است: «اطلاعات موجود نشان میدهند اهداف مورد نظر تحقق پیدا نکردهاند و بودجههائی که به این دستگاهها داده شده صرف متورم شدن بخشهای اداری و حقوق بگیران پشت میزنشین و منشی و میز و صندلی و هزینههای اضافی شدهاند.»
جمهوری اسلامی حتی پا را فراتر گذاشته و تصریح میکند که برخلاف هدف اولیه، بنیه دینی و فرهنگی جامعه نهتنها تقویت نشده، بلکه در مقایسه با دهه نخست پس از انقلاب که این نهادها بودجه دولتی نداشتند، تضعیف شده است. به باور نویسنده، ورود برخی از این دستگاهها به منازعات جناحی نیز بر مشکلات افزوده و هزینههای تازهای برای دولت و نظام ایجاد کرده است.
این روزنامه وابستگی مالی را ضربهای جدی به استقلال نهادهای دینی و فرهنگی میداند و یادآوری میکند: «وابسته شدن دستگاههای دینی و فرهنگی به بودجه دولت، ضربه بزرگی به استقلال آنها وارد میکند.»
در ادامه، با اشاره به سیره امام خمینی (ره)، بر ضرورت اداره این نهادها با کمکهای مردمی تأکید شده و آمده است که حتی مراکزی مانند مؤسسات فرهنگی و یادمانی نیز نباید به بودجه عمومی متکی باشند. به باور نویسنده، منابع مالیای که امروز به این دستگاهها اختصاص داده میشود، میتواند بخش قابلتوجهی از مشکلات اقتصادی جامعه را کاهش دهد.
سرمقاله جمهوری اسلامی در پایان تأکید میکند که مخالفت با بودجه دولتی برای این دستگاهها به معنای مخالفت با دین و فرهنگ نیست، بلکه تلاشی برای حفظ استقلال آنهاست؛ استقلالی که در نهایت به نفع کشور، دولت و حتی نظام تمام میشود، چرا که بهجای وابستگی، نقش نظارتی و اصلاحگرانه خود را ایفا خواهند کرد.
